DNIPK Realiza Workshop ho Tema “Atualiza Prosesu Servisu Tinan 2024-2025”

Dili, 26 Agostu 2025 (Média Democracia) – Diresaun Nasional Inovasaun Promosaun no Kapasitasaun (DNIPK) no Diresaun Jeral Dezenvolvementu Rural (DJR) Realiza Workshop ho tema” atualiza prosesu servisu tinan 2024-2025, indentifika problemas no dezafiu, no prepara planu ba trimestral seguente.

Iha entrevista ho Diretor Jerál Dezenvolvimentu Rural Filipe Cardoso Vieira hateten, Objetivu husi workshop ida ne’e nu’udar enkontru traballo ida internadu Diresaun Jerál Dezenvolvimentu hamutuk ho nia ekipa tomak para atu bele avalia progressu servisu no defini planu ne’ebé sei implementa nu’udar asaun servisu ba fulan tuir mai.

Filipe subliña, ohin husi Diresaun Nasional Inovasaun Promosaun no Kapasitasaun Tuteladu ba Diresaun Jerál Dezenvolvementu Rural ho nia ekipa tomak hamutuk husi kargu Xefia, Xefe Departamentu inklui funsionariu sira ne’ebé koloka iha aldeias konserta iha fatin ida ne’e hodi halo konvokatoriu ida aktualiza servisu ne’ebé atinzi ona, no defini pasu ne’ebé kontribui hodi mellora ka dezenvolve servisu hodi aslera.

“Iha mandatu Nonu Governu mak hamoris Ministeriu foun ida ho naran Ministeriu Dezenvolvimentu Rural Obsaun Komunitária, Tanba ne’e orasamentu Jerál do estadu 2024 Ministeriu Dezenvolvimentu Rural hanesan komunitaria husi Diresaun Jerál Dezenvolvimentu Rural hodi defini programa ida ho naran revilitasaun komunitária, programa ne’e rasik utiliza orasamentu mai husi transferência Pùblik.” Dehan Diretor Jerál Dezenvolvimentu Rural Filipe Cardoso Vieira

Nia hatutan, kategoria trasfere pùbliku ne’ebé prevê osan husi finansia ba atividade Aldeia elizivel sira iha tinan 2024 hamutuk Aldeita 70. Husi Aldeia 70 utiliza suvensoes publik ba kada Aldeia no por teknik ne’e estabelese sentru dezenvolvimentu Aldeia, bazeia ba dekretu lei programa revilitalizasaun iha nú 48. iha tinan 2024 rezulta ona atividades komunitária hamutuk 382.

“Iha tinan 2025 kontinua hetan apoiu orasamentu ba programa ida ne’e através husi kategoria trasfere publik maka iha tinan 2025 aprova ona Aldeia elizivel ba iha tinan 2025 hamutuk 212 Aldeias.” Hatutan Diretor Jerál Dezenvolvimentu Rural Filipe Cardoso Vieira

Husi 212 Aldeias, tekniku ekipa Diresaun hamutuk ho nia funsionariu kolokadu ona sira hahu halo preparativu ba iha Aldeias elizivel sira ne’ebé nu’udar alvu ba implementasaun programa revilitasaun komunitária ba tinan 2025.

“Ohin pasu importante ida ekipa Munispiu hamutuk ho nasional hodi atualiza progresu servisu preparativu sira ne’e. Ministeriu dezenvolvimentu defini programa ida ba dezenvolvimentu rural ho naran revilitasaun komunitária, programa ida ne’e tau iha pensamentu katak, saida mak atu revitaliza nivel rural kada Aldeia iha potência boot, potensia sira ne’e mak programa intensifika atu revitaliza ida ne’ebe lá sustentavel bele sai sustentabel ho produtivu.” Afirma Diretor Jerál Dezenvolvimentu Rural Filipe Cardoso Vieira

Nia Subliña, Programa ida ne’e kontribui tebes hodi promove no dezenvolve potensia sira ne’ebé eziste iha komunidade rural liu-liu iha Aldeia sira.

“Iha tinan 2024 através programa ida ne’e ita promove ona setor produtivu sira ne’ebé por aldeia iha, Aldeia balun ba iha peskas, Aldeia balu potensia mós ba iha agrikultura, Aldeia balun potensia ba iha pekuaria. Buat hirak ne’e mak sai hanesan setor produtivu ne’ebé ezisti iha ita-nia Aldeia, Nune’e programa refere bele fasilita no promove di’ak liután iha area rural.” Subliña Filipe Cardoso Vieira

Nia konklui, atividade hirak ne’e iha tinan 2024 estabelese iha Munisipiu Bobonaru, Lautem, Manatutu, Ainaro, Covalima, Liquisa, Baucau, nune’e haree fali ba orsamentu ne’ebé iha tinan 2025, Ministeriu no ekipa sira sei kobre Munisipiu hotu.

Iha fatin hanesan Kordenador Munisipiu Bobonaru Bernado da Costa Belo hateten, durante periodu 2024 to’o mai 2025, Ministeriu Dezenvolvimento Komunitariu Rural hala’o atividade ne’ebé relasiona ho komunitariu nian nomos Ministeriu Dezenvolvimentu ne’e hanesan Ministeriu foun ida foin existe iha nonu governu nia tempu, no programa hotu foin implementa iha tinan kotuk iha fulan jullu tinan 2024.

“Ministeriu ida ne’e halai liubá rede komunitariu ba iha komunidade sira hodi hala’o servisu ka atividade oioin hanesan, haree rekursu ida ne’ebé iha potensialidade Munisipiu Bobonaru nomos iha Munisipiu seluk, nune’e bele dezenvolve iha future. Agora iha munisipiu bobonaru atividade ne’ebé ami hala’o mak pekuaria, agrikultura, holtikultura integradu, kafetaria integradu, no haki’ak karau sira nomos manu sira iha Munisipiu Bobonaru kompostu husi Postu no Aldeia.” Dehan Kordenador Munisipiu Bobonaru Bernado da Costa Belo

Nia hatutan, durante ne’e atinjimentu iha Munisipiu Bobonaru haree ba iha atividade servisu komunitariu ne’e kuaze grupu hotu-hotu implementa iha uluk aldeia sanulu, uza orsamentu rihun atus haat tolunulu, orsamentu ne’ebé grupu sira uza hodi hala’o atividade servisu komunitariu rural ne’e, agora osan hirak ne’e fila hotu ona no tama ona ba kofre estadu nian.

Nia informa, haree ba osan milliaun ida ne’e, resultadu husi servisu husi Aldeia sanulu nian, no osan hirak ne’e sei tau iha sentru dezenvolvimentu Aldeia, no bainhira grupu sira atu halo atividade presiza orsamentu hira mak sira sei fó ba gurpu refere hodi halo investimentu.

“Osan ne’e ita sei fahe ninia porsentu maka uza no hira maka sira sei rai fila-fali ba iha sira nia Sentru Dezenvolvimentu Aldeia nian, nune’e bele apoiu fali ba iha sosial, administrasaun no balun fo fali ba iha grupu foun ne’ebé sei mosu tan fali iha future. Aldeia sanulu ne’ebé ohin ha’u temi hanesan Lolotoe, Rai fun foho, korluli, letken, tunubibi, iha fali Balibo nian hanesan mohak, lotan, Batugede, faturasik, tasimean.” Informa Kordenador Munisipiu Bobonaru Bernado da Costa Belo

Nia reafirma, iha aldeia sira ne’e kopostu husi grupu ida-idak de’it hanesan iha lolotoe, kafetaria integradu nian, iha fali Aldeia seluk ne’e sira mós haree ba iha potensialidade de’it maibé iha ne’ebá grupu tolu tan, ida maka hakiak karau no grupu rua maka hakiak manu. Haree ba holtikultura nian iha grupu laran ne’e minumu ema nain ualu masimu nain sanulu liu, tinan 2025 ami iha ona planu sei loke tan grupu iha Aldeia no Postu-Administrativu ne’ebé seidauk existe grupu. tanba iha Munisipio Bobonaru ne’e hamutuk Postu-Administrativu neen, Aldeia atus-ida sianulu resin-tolu no suku limanulu.

Reportajen : Domingas

Foto : Domingas

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *