Dili, 28 Outubru 2025 (Média Democracia) – JSMP kontinua fasilita formasaun kona-ba Direitu Feto no Labarik sira, Violénsia Bazeia ba Jéneru (VBJ) hodi asesu justisa formál ba estudante Eskola Ensino Báziku 3 Siklu Privadu AN-NUR Dili. Informasaun hirak ne’e asesu husi pajina JSMP, Tersa semana ne’e.
Diretora Ezekutiva JSMP Ana Paula Marçal hateten, objetivu husi formasaun ne’e atu hasa’e koñesimentu estudante nian kona-ba direitu feto no labarik, violénsia bazeia ba jéneru no lala’ok justisa formál nune’e estudante sira bele hatene sira-nia direitu no saida mak violénsia bazeia ba jéneru hodi bele kontribui ba prevensaun no relata kazu bainhira estudante sira rasik hasoru ka família ka viziñu sira hasoru tuir regra prosesuál ne’ebé lei define ona.
“Treinamentu ba matéria direitu feto no labarik, violénsia bazeia ba jéneru no asesu justisa formál importante tebes ba estudante sira, tanba estudante mak autór prinsipal/xave hodi kontribui promove no asegura direitu sira no kontribui ba prevensaun no hakotu korente violénsia hasoru feto no labarik iha futuru.” Dehan Diretora Ezekutiva JSMP, Ana Paula Marçal
Diretora hatutan, iha abertura ne’e atu hato’o agradese ba estrutura Eskola AN-NUR nian tanba bele simu JSMP hodi realiza formasaun ne’e ba estudante sira no husu ba estudante sira atu aproveita oportunidade ida ne’e ho di’ak, tanba treinamentu ne’e sei ko’alia barak liu kona-ba direitu asesu ba justisa liu-liu direitu vítima feto no labarik sira nian no violénsia bazeia ba jéneru. Nune’e bele hatene lala’ok justisa formál no dalan atu relata kazu inklui papél rede referrál nian.
Iha fatin hanesan reprezentante Diretór Eskola AN-NUR, Anwar hato’o agradese mós ba JSMP tanba bele hili sira-nia eskola hodi fahe informasaun kona-ba lala’ok justisa formál no informasaun sira kona-ba violénsia bazeia ba jéneru ba estudante sira, nune’e bele aumenta koñesimentu.
“Agradese ba JSMP bele hakat mai iha ami nia eskola hodi fahe informasaun kona-ba justisa formál no violénsia bazeia ba jéneru. Dala barak estudante sira rona ona kona-ba justisa maibé la hatene ninia lala’ok, tanba ne’e prezensa JSMP nian ohin iha ita-nia eskola atu fahe formasaun ba ita kona-ba justisa nian atu ita hatene no bele la’o tuir.” Dehan Reprezentante Diretór Eskola AN-NUR, Anwar
Reprezentante Diretór Eskola AN-NUR hatutan, iha Timor-Leste ema barak uza nia-arogánsia hodi diskrimina no halo violénsia hasoru ema seluk. Nune’e nia mós husu ba estundante sira atu fó antensaun no konsentrasaun nune’e bele hatene informasaun sira ne’ebé fasilitatór sira sei fahe.
“Matéria ne’ebé fahe iha sesaun treinamentu ne’e kompostu husi definisaun direitu, diferensa seksu no jéneru, Violénsia Bazeia ba Jéneru, prosedimentu sira iha kazu krime no servisu rede referrál ba asisténsia vítima sira iha kazu violénsia bazeia ba jéneru.” Hatutan Reprezentante Diretór Eskola AN-NUR
Diretór salient, informasaun sira ne’ebé JSMP fahe ba estudante sira ne’e importante tebes, aleinde lei bandu halo violénsia hasoru labarik sira, lei baze husi edukasaun mós bandu professór/manorin sira halo violénsia hasoru estudante sira iha eskola. Professór sira tuir ona treinamentu metodolójia oin-oin atu introdús materia sira ba estudante sira la ho violénsia.
Mesajen mós ba JSMP atu fahe informasaun ne’e ba inan-aman sira estudante nian no komunidade sira nune’e sira bele kumprende tanba ema primeiru ne’ebé tau-matan no fó edukasaun ba labarik sira mak inan-aman no sosiedade antes estudante sira mai aprende iha eskola.
Esplika liután relasiona ho formasaun ne’e kona-ba direitu feto no labarik no Violensia Bazea ba Jeneru iha eskola AN-NUR partisipa husi estudante na’in 25 ne’ebé kompostu feto na’in 14 no mane 11 husi estudante 70 ano no 80 ano (SMP klase 1 no 2). Treinamentu ne’e realiza husi JSMP apoiu husi Embaixada Canada iha Jakarta Indonezia.
Reportajen : Nelfiano
Foto : Media JSMP
