OMS Timor-Leste Selebra Loron Semana Mundial Fó Susubeen Inan Nian Ba Bebe Foin Moris

Dili 06 Agostu 2025 (Média Democracia) – Organizasaun Mundial Saude OMS Timor-Leste, realiza atividade kona-ba Fó susu-been inan nian maka maneira naturál no forte ida atu tau matan ba bebé sira maibé laos labarik hotu-hotu hetan susubeen-inan no inan barak liu maka tenke mesak sein apoiu ne’ebé sufisiente.

Reprezentante Organizasaun Mundial Saude OMS Timor-Leste, Arvind Mathur, hatete iha evidénsia forte, ne’ebé fila-fali ba dékada hirak liuba, hatudu oinsá importansia husi fó-susubeen inan nian ba bebé nia saúde no sobrevivénsia. Hahú iha oras dahuluk hafoin partu no fó susubeen inan nian eskluzivamente ba fulan neen dahuluk fó benefísiu sira ne’ebé sein komparasaun. Nia proteje bebé sira husi infesaun perigozu sira, maske iha nasaun riku sira no bele hamenus risku mate husi bebé foin moris.

Susubeen inan nian fó enerjia no nutriente ne’ebé labarik sira presiza husi fulan 6 to’o 24. Bainhira labarik ida moras, nia bele sai ai-han úniku ne’ebé sira bele konsumu sai hanesan ai-han no ai-moruk ba bebé sira ne’ebé la hetan malnutrisaun, nia bele salva moris.” Dehan Reprezentante Organizasaun Mundial Saude Timor-Leste, Arvind Mathur

Nia hatutan benefísiu sira to’o de’it iha tempu infánsia. Labarik sira ne’ebé hetan susubeen inan nian iha posibilidade ki’ik liu atu hetan obesidade, iha tendénsia atu aprende di’ak liu iha eskola no bele hetan atinjimentu barak liu bainhira sai adultu ba inan sira, fó susubeen inan nian ba tempu naruk bele hamenus risku ba kankru susun no ováriu, moras fuan no diabetes

“Benefísiu sira-ne’e hotu ita hatene ona, fó-susubeen inan eskluzivu ladún komún. Tanba inan barak hasoru dezafiu boot sira hanesan lisensa maternidade ne’ebé badak, laiha espasu atu fó susubeen inan iha serbisu fatin, konsellu ka apoiu uitoan de’it no “marketing” ka publisidade ne’ebé agresivu ba susubeen fórmula. Barreira sira-ne’e halo susar liután ba inan sira ne’ebé hakarak fó susubeen inan. No dala barak, presaun ne’e monu de’it ba feto sira, sein ajuda ne’ebé sira presiza.” Dehan Reprezentante OMS Timor-Leste

Nia informa iha Timor-Leste simu no valoriza fó susubeen-inan. Maibé  presiza harii husi ida ne’e hodi kria sistema sira ne’ebé forte liu ne’ebé ajuda inan sira atu fó susubeen-inan nafatin liu-liu bainhira halo balansu entre servisu iha uma, no kuidadu ba labarik sira.

“Tema tinan ida-ne’e nian, Investe iha fó-susubeen inan nian, investe iha futuru, maka xamada ida ba asaun. OMS husu ba governu no parseiru sira atu halo investimentu sira ne’ebé maka’as no ba tempu ne’ebé naruk. Kada $1 ne’ebé gasta ba apoiu fó susubeen inan nian bele fó fila fali to’o $35 iha benefísiu saúde no ekonómiku.” Nia haktuir

Nia afirma etapa xave sira inklui fó lisensa maternidade ho saláriu ne’ebé naruk liu no espasu serbisu ne’ebé amigavel ba fó-susubeen inan nian iha serbisu fatin. Habelar Inisiativa Ospitál ne’ebé Amigavel ba Bebé hodi apoia fó-susubeen inan nian hahú hosi bebé foin moris. Halo fó susubeen inan nian sai parte xave ida hosi planu no orsamentu nasionál sira saúde nian. Aplika lei kona-ba komersializasaun substitutu susu-been inan nian hodi proteje família sira hosi publisidade “marketing” falsu

“Timor-Leste iha ona progresu Ministériu Saúde ho apoiu husi OMS no UNICEF, adota lei nasionál ida hodi regula komersializasaun fórmula. Konxiénsia públika komesa buras liuhusi kampaña sira no promove fó-susubeen inan liuhusi eventu hanesan Semana Nasionál Nutrisaun nian. Líder polítiku sira hatudu daudaun kompromisu ne’ebé forte maibé ita tenke halo ho tempu ne’ebé lais liután. Mai ita harii rede apoiu nian mai ita fó protesaun sira ne’ebé di’ak liu. Mai ita asegura katak ema hotu-hotu tuir regra sira. Husi ida ne’e mak ita sei bele hasa’e taxa fó-susubeen inan eskluzivu.” Nia relata

Nia sublina nu’udar selebra Semana Mundiál Fó Susubeen Inan nian iha fulan-Agostu hamutuk ho OMS, UNICEF no parseiru sira hotu, mai promete atu kontinua apoia inan sira no bebé sira ne’ebé foin moris. Hodi investe iha fó-susubeen inan nian, sei investe iha futuru ida ne’ebé saudavel, matenek no forte liuba ema hotu-hotu nia moris

Esplika liután Organizasaun Mundial Saude Timor-Leste Selebra Loron Semana Mundial kona-ba fó susubeen inan ne’e gratuita, maibé nia bele salva moris, hasa’e forsa ba kakutak, hamenus kustu ba kuidadu saúde nian no haforsa ekonomia liu-liu ba Bebe sira foin moris.

Reportajen : Nelfiano

Foto : Media OMS Timor-Leste

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *