UNEUMER fó Ultimatu ba MOP, MPIE no CNA

Dili, 17 Outubru 2025 (Média Democracia) – Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER liuhusi komunikadu imprensa ne’ebé hala’o iha jardim 5 de Maio hodi deklara ka fó ultimatu ba Ministeriu Obras Publiku, Ministerio Planeamentu Investimentu Estratejiku liu-liu ba Komisaun Nasional Aprovisinametu relasiona ho projetu konstrusaun estrada Munisipiu Ermera ne’ebé sei budu hela to’o agora.

Porta-voz Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER Arsénio Seixas Martins hateten, relasiona ho promesa sira ne’ebé husi Ministeriu Obras Publiku nian kona-ba prosesu konstrusaun estrada liga diresaun Glenu Ermera Antiga no Gleno liga to’o Lete Foho daudaun ne’e sai hanesan promesa falsu ba povu Munisipiu Ermera.

“Inisiu loron 8 fulan fevereiru akordu nuntali katak tempu badak prosesu estrada ne’e sei halo lansamentu iha loron 25 fulan marsu tinan 2025, maibé saida maka akontese realidade to’o agora la iha seriedade ba implementasaun ba estrada. Nunee ho ezijensia husi Uniaun Estudante Universitária Munisipiu Ermera (UNEUMER) halo komunikada empresa hodi sama-atenzaun ba Ministériu relevante atu aselera lalais prosesu konstrusaun estrada refere.” Dehan Porta-voz Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER Arsénio Seixas Martins

Porta-voz hatutan, Iha fulan kotuk Ministru Obras Públika simu pedidu husi Administrador Lete-Foho hodi halo normalizasaun ba estrada diresaun Talikotu ba Lete-Foho, nune’e populasaun sira bele asesu ba mai hodi hein konstrusaun estrada tuir planu sira ne’ebé MOP trasa ona.

Iha tempu hanesan Ministru Obras Públika responde kedas ba pedidu refere hodi utiliza ninia kapasidade tomak ba organiza no mobiliza rekursu hotu hodi lori eskapator ba ke’e rai mean iha foho lolo’on hodi taka tomak estrada kuak ho objetivu atu hatetuk dalan. Nune’e reasaun husi povu hodi mosu polemika pro kontra ba normalizasaun estrada ne’ebė utiliza rai mean. Atu desmantela tiha polemika refere, MOP hasa’e tan ninia frekuensia promesa ba povu dehan nune’e, “Ita hatetuk tiha dalan para transporta ka alat berat sira mai halo konstrusaun.” Hatutan Porta-voz UNEUMER Arsénio Seixas Martins

Porta-voz esklarese, komunidade intelektual no UNEUMER fó kedas hipoteza ida katak, MOP lori ulun moruk hodi ateru dalan ho rai mean mak dalan refere sei at liután iha tempu udan no bailoron. Ikus mai saida mak UNEUMER espetativa sai duni realidade. Ho nune’e prosesu tesik mai Uniaun Estudante Universitáriu Munisipiu Ermera (UNEUMER), kontinua halo vizilansia maxima ba promesa hotu ne’ebé MOP promete ba povu Munisipiu ERMERA.

“Tan-ne’e, iha loron 22/09/2025 UNEUMER konvoka audensia ho MOP hodi husu tuir progresu ba prosesu konstrusaun estrada diresaun Glenu ba Ermera Antiga no Nuntali ba Lete-Foho ninia rezultadu. No resposta husi MOP hato’o katak, Projetu Estrada Munisipiu Ermera sira-nia servisu to’o de’it iha Estudu viabilidade ba rai.” Esklarese Porta-voz Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER Arsénio Seixas Martins

Porta-voz informa, hafoin remata, Ministru Obras Públika haruka ona dokumentu hirak ne’e ba Ministeriu Planeamentu Investimentu Estratejiku (MPIE) ne’ebé lidera husi Gastão Francisco Sousa ho ninia Ekipa Comissão Nasional Aprovisinamentu (CNA) iha loron 27 fulan Setembru tinan 2024 tuir prosesu normal ne’ebé iha CNA tenke hala’o ninia papél hodi aprovisiona durante loron atus-ida tolu-nolu (130) hodi halo relatoriu no haruka ba Banku Mundial atu Avalia durante loron hitu (7) nia laran.

“Maibė liu ona data neʼebé iha ami Uniaun Estudante Universitáriu Munisipiu Ermera (UNEUMER), nota ka deskonfia katak iha interese individu nian, bo’ot liu interese povu no Nasaun nian. Ministériu Planeamentu Investimentu Estratejiku (MPIE), liu-liu Comisaun Nasional Aprovisionamentu (CNA). Budu hela projetu estrada Ermera to’o agora la implementa ho razaun ida dudu malu entre Ministériu rua hanesan MOP nо MPIE. Tanba ne’e ami Uniaun Estudante Munisipiu Ermera (UNEUMER), afirma ba MOP Samuel Marçal no MPIE Gastão Francisco Sousa atu rona didi’ak mai ami estudante Munisipiu Ermera neʼebé reafirma pozisaun katak bainhira la iha respota mak ami sei halo asaun pasifiku hasoru ita-boot nain Rua.” Informa Porta-voz Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER

Porta-voz subliña, husu atu aselera lalais prosesu estrada Munisipiu Ermeru nian inklui Munisipiu seluk, ne’ebé imi sei kahur kanuru tohar ho Pursentu sira hodi haluha tiha komprimisiu politika iha kampaña Eleitoral husi Partidu CNRT ba povu. Uniaun Estudante Munisipiu Ermera (UNEUMER), alerta ba Povu Ermera liuliu Veteranus, Juventude rezistensia, Autoridade Lokal, Xefe Suku iha Munisipiu Ermera laran tomak no kamada sosial sira ne’ebé iha Munisipiu Ermera hodi kontra Promesa Malahuk ne’ebé Governante sira halo no la tau interese ba Povu hodi dezenvolve rai ida ne’e.

“MOP, MPIE no CNA inklui Timor oan sira ne’ebe hala’o hela servisu iha Banku Mundial nian. Koko haluha hahalok aat sira ne’ebé gosta infiltra-an hodi hetan interese individu nian hodi haluha tiha sofrementu povu Ermera inklui Munisipiu seluk. Ita-bo’ot sira halo desizaun lalais loos iha AC laran maibė povu moris terus tolan rai rahun loron kalan. Nune’e ami konsidera imi moe laiha no laiha ona espiritu Nasionalismu no Patriotismu ba Povu no rai ida-ne’e, tanba imi halakon fila-fila povu nia konfiansa ho lia bobar no bosok liu-liu imi halo traisaun maka’as ba Eroi sira nia luta ba ukun rasik an.” Subliña Porta-voz Uniaun Estudante Universitariu Munisipiu Ermera UNEUMER Arsénio Seixas Martins

Porta-voz afirma, ho nune’e UNEUMER alerta ba povu katak la merese hakiak ema ne’ebé servisu lalos iha rai sakrifikador ida-ne’e nia leten. Ba Primeiru Ministru Kay Rala Xanana Gusmão atu rona POVU nía sofrementu, tanba povu Ermera nia konfiansa tula metin dezde uluk até agora neʼebé la nahas. ami konxiente hodi husu ba Primeiru Ministru atu labele permite sujeitu traidor sira nune’e atu labele trai bebe’ik povu no eroi sira ba dezenvolvimentu rai ida-ne’e

Portavoz konklui, ikus liu UNEUMER nia ultimatu ba Ministeriu Obras Públika, Ministériu Planeamentu Investimentu Estratejiku no CNA katak UNEUMER sei organiza Povu Ermera, Veteranus, Juventude resistensia, Autoridade Lokal Xefe Suku, Komunidade, Kondutores hamutuk ho Estudante Universitariu Munisipiu Ermera no husu apoiu solidariu husi Estudante Universitariu Munisipiu sanulu resin tolu (13) inklui RAEOA no Kamada Sosial sira hotu atu junta forsa ba halo Asaun Pasifika hasoru MOP, MPIE inklui CNA iha tempu badak bainhira la iha resposta ne’ebé di’ak.

Reportajen : Domingas

Foto : Domingas

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *