Dili, 04 Setembru 2025 (Média Democracia) – Governu Timor-Leste liuhusi Sekretaria Estadu Igualidade hamutuk ho Governu Australia Embaixada Australia iha Timor-Leste selebra akordu hodi apoiu orsamentu 22 millaun mai Governu Timor-Leste atu kontinua programa Nabilan ba tinan lima iha faze lll. Atividade ne’e hala’o iha Salaun Maria Goreti SEI, Tersa semana ne’e.
Sekretaria Estdau Igualidade S.E.I, Elvina Sousa Carvalho hateten, hodi fó apresiasaun ba Governu Australia ne’ebé kontinua apoiu nafatin ba Governu Timor-Leste iha programa Nabilan ba Igualidade Jeneru iha Timor-Leste.
“Serimonia asina akordu subsidiariu entre governu Timor-Leste ho governu Australia ba implementasaun programa Nabilan faze III hodi hapara Violensia hasoru feto no labarik, Governu Australia no Timor-Leste atu kontinua servisu importante ba programa Nabilan ne’e tama ona iha faze datolu laos foin primeira-vez implementa maibé iha 2014 implementasaun faze primeiru agora tama ona faze datolu.” Dehan Sekretaria Estadu Igualidade SEI, Elvina Sousa Carvalho
Sekretaria Estadu Igualidade hatutan, implementador programa ne’e husi “The Asia Fundation” ne’ebé bolu programa Nabilan, programa ne’e nu’udar komprimisu husi governu Australia no Timor-Leste atu investe ba implementasaun planu asaun nasional Violensia Bazea ba Jeneru ne’ebé Governu adopta hodi halakon no elimina kualker tipu Violensia Bazea ba Jeneru hasoru feto no Labarik feto iha rai laran.
“Montante osan ne’ebé ohin mensiona implementasaun durasaun ba tinan lima husi Governu Australia mós expresa ona iha posibilidade atu kontinua ba faze da haat. Asina subsidiu agriment ne’e haforsa liutan, servisu nonu governu nian iha kombate violénsia hasoru Feto no Labarik feto hodi implementa planu asaun nasional Violénsia Bazea ba Jeneru iha Timor-Leste.” Hatutan Sekretária Estadu Igualidade
Sekretaria Estadu informa, dadus ne’ebé S,E,I iha Sosiedade Sivil barak hetan no sai benefisiariu ba programa sira ne’ e sai impaktu duni ba sobrevivente violénsia nian bazeia ba jeneru fó apoiu ba sobrevivente VBJ halo mós advokasia ba kualker tipu Violensia hasoru feto no Labarik ka Violénsia Bazea ba Jeneru.
Entertantu husi programa “face one face two” realiza ona formasaun barak ba prevensaun “face tree” nu’udar kontinuasaun komitmentu Governu Australia promosaun Igualidade inkluzaun prevensaun Violénsia Bazea ba Jeneru iha Timor-Leste.
Iha fatin hanesan Embaixada Australia iha Timor-Leste, Edward Wilkinson hateten, oportunidade ne’ebé ohin marka prezensa ida hodi asina Aranzamentu Subsidiáriu entre Governu Australia no Timor-Leste hodi formaliza mekanizmu governasaun ba programa Nabilan iha Timor-Leste.
“Ami mós haksolok tebes tanba atu kontinua relasaun servisu besik liu entre Governu Australia no Governu Timor-Leste liuhusi Sekretáriu Estadu ba Igualdade hodi apoiu S.E.I nia lideransa ba Planu Asaun Nasionál atu hapara no redus Violénsia Bazeia ba Jeneru.” Dehan Embaixada Australia iha Timor-Leste, Edward Wilkinson
Embaixada Australia iha Timor-Leste hatutan, asina aranzamentu subsidiu ida-ne’e sai hanesan kolaborasaun ida ne’ebé tempu naruk nianm, entre Governu Timor-Leste no Australia nune’e ohin hodi selebra tan asina akordu ida ne’e sai parseria di’ak liután iha future.
“Ami mós kongratula ba S.E.I inklui liña Ministériu sira seluk, ba progresu hotu-hotu ne’ebé halo to’o ohin loron, hodi prevene Violénsia Bazeia ba Jeneru ne’ebé akontese ba Feto no Labarik feto iha Timor-Leste, nune’e ami garante sobrevivente hotu asesu ba servisu ne’ebé sira presiza.” Hatutan Embaixada Australia iha Timor-Leste
Embaixador ne’e informa liután, Governu Austrália iha kompromisu atu promove nafatin igualdade jéneru iha Timor-Leste no iha mundu tomak atu kontribui ba sosiedade seguru no prósperiu livre husi violénsia oioin ne’ebé sempre akontese feto no labarik feto sira.
Esplika liután Sekretaria Estadu Igualidade kompromete garante sei halo akompanamentu besik no kle’an ba implementasaun faze lll nian hodi garante subsidiariu agriment impaktu positivu ba prevensaun VBJ no tipu violénsia hasoru Feto no Labarik feto iha Timor-Leste. S.E.I nafatin akompaña implementasaun programa Nabilan atu garante prosesu hotu impaktu positivu ba prevensaun VBJ nomos implementasaun planu asaun nasional efetivu.
Reportajen : Nelfiano
Foto : Nelfiano

