FBO Konsidera Asedu Sexual Buras Iha TL

Dili 24 Outobru 2025 (Média Democracia) – Liuhusi komunikadu imprensa ne’ebé hala’o husi Frente Buiberre Oan (FBO) konsidera asaun asediu seksual komesa buras ona iha nasaun Timor-Leste husi asaun ne’ebé komete husi dosente sira sei hamonu estadu ida ne’e, konferensia refere hala’o iha Jardim 5 de Maiu

Iha introdusaun Ivon Baisarek hanesan membru Frente Buibere Oan FBO  dehan  aktu ne’ebé espalla iha media kon-ba dosente sira ne’ebé  hala’o asaun asedu sexual hasoru estudante iha eskola sira hansan universidade de Dili UNDIL no akontese mós iha Universidade Nacional Timor Lorosae  UNTL tanba ne’e FBO  hamutuk ho vitima sira realiza  komunikandu imprensa i hodi kontra hahalok predator seksual fó solidaridade ba vitima sira ne’ebé hetan presaun makas husi autor sexual ne’ebé tenta ataka vitima.

“Daudaun asediu seksual ne’e buras tebes  iha Timor-Leste ita haree asedu sexual ne’ebé hala’o husi Dosente ba estudante UNDIL ne’e FBO hamutuk ho vitima sira  kontra hahalok hanesan asedu sexual ne’ebé pratika husi Dosente ba estudante  aktu asedu sexual ne’e maioria  pratika husi Dosente sira halo feto sira moris la livre, iha fatin publiku. Nune’e ami hamrik ho pozisaun ida firmi atu kontra aktu ne’ebé pratika husi predator seksual hanesan dosente sira ba nia estudante sira FBO  hamrik ho vitima apioa no prosesa asaun sira ne’ebé dosente sira halo ba estudante sira.” Dehan Ivon Baisarek

Porta-voz Deonizia da Silva hatete iha komunikadu imprensa katak Ferente Buibere Oan FBO  hala’o kritika  ba Universidade hotu liu-liu Universidade Nasional Dili UNDIL ba desizau ne’ebé estretura ne’ebé proteje autor ka predator seksual ba  asedu sexual

“FBO halo kritika nakloke ba UNDIL, desizaun estrutura universidade ne’ebé proteje autór asedu sexual ne’e lalos no krime tanba autor ne’e hetan ona xamada atensaun bebeik inklui mós hetan suspensaun husi parte kompetentu sira hanesan Dekanu Fakuldade Siénsia Politika no estrutura UNDII maíbé predator kontinua prátika nafatin nia aktu malkriadu no sexíasta hasoru estudante feto sira. Ida ne’e lolos universidade labele ona tolera no fó sansaun hanesan antes, tenke ezonera ema hanesan ne’e iha nia knaar dosente iha Universidade.” Dehan Porta-voz Deonizia da Silva

Porta-voz hatutan ezonerasaun ne’ebé universidade halo, nu’udar desizaun importante ida hodi proteje foinsa’e feto sira liu-liu kontribui ba komitmentu Timor-Leste ba hari’i sosiedade neʼebé igual, inkluzivu ekidade. Bainhira universidade la halo públiku labele nonok ba aktu ida ne’e ema hotu tenke iha responsabilidade dever no moral atu hamutuk sai lian ida hodi kria espasu seguru ba vitima, feto no labarik sira no sosiedade Timor hotu atu livre husi forma kualker violénsia sira hotu.

“Husu ba parte  kompetensia atu toma atensaun ba aktu sira ne’e hodi nune feto Sira livre husi resku sira hanesan ne’e. Tanba FBO hamutuk ho vítima hotu, inan aman, eroína no feto Timor hotu ho lian makas no forte hakarak ejije ba estrutura UNDIL atu foti medida ida adekuada ida neʼebé suporta ba vitima husu ba parte kompetensia tenke  ezonera ema sei mak pratika hahalok abuzu sexual sira inklui predatór sexuál ho inisial LMS, husu Parlamentu Nasionál nomos Governu atu avalia fila fali lei sira kontra violasaun sexual, abuzu sexual no violensia domestika, neʼebé seidauk proteje didiak vitima sira, liu-liu feto no labarik.” Dehan Porta-voz

Porta-voz afirma husu ba Sekretariu Estadu Igualdade no inkluzasaun atu labele nonok de’it haree ba problema ne’ebé feto hasoru inklui asediu sexual-tanbá Governu aloka OJE ho montante kada tinan bá sensivel jéneru atu garante seguransa ba ema hotu liu-liu feto iha fatin públiku sira. Husu ba funsaun públika atu foti medida adekuada hasoru funsionáriu ne’ebé uza nia poder hodi viola no abuza feto.

Husu mós ba ANAA atu tetu kona-ba akreditasaun ba universidade ida ne’e no fó atensaun ba estrutura universidade sira atu ho seriedade garante univeridade ida seguru no kualidade inklui husu ba tribunal atu foti desizaun ida justu no imparsial atu ema hotu senti justisa iha Estadu Direitu Demokrátiku ida ne’e laos ho perguntas intimidasaun ba vitima.

Esplika liután Ferente Buibere Oan FBO husu ba entidade hotu, hanesan movimentu juventude sira, akademista, lider relijioju no povu tomak atu labele nonok ba pratika asediu sexuál neʼebé kontinua buras iha sosiedade nia let-la merese ona atu nafatin fó biban ba terorista seksual-kontinua abuza feto nia isin tuir sira nia hakarak.

Reportajen : Domingas

Foto : Domingas

Tinggalkan Balasan

Alamat email Anda tidak akan dipublikasikan. Ruas yang wajib ditandai *